ملک اوقافی بخریم یا نه؟ هرآنچه باید درباره زمین اوقافی و خرید از اوقاف بدانید - واندر هنگر

با قیمت پایین تر، ملک اوقافی بخریم

مهم ترین نکته این است که بدانید اگر خانه ای با زمین اوقافی خریدید، قرار نیست در آینده کسی مدعی خانه تان گردد و آن را از شما بگیرد. نکته مهم دیگر این دسته از ملک ها این است که با توجه به شرایطی که دارند قیمت شان بین 5 تا 20 درصد نسبت به املاک مشابه کمتر است. یعنی کسانی که بودجه کمتری دارند، می توانند برای خرید خانه روی این گزینه هم حساب نمایند.

عرصه و اعیانی که تفاوت دارند

دو اصطلاح حقوقی مهمی که باید در زمینه این املاک بدانید؛ عرصه و اعیان است. عرصه همان زمین املاک اوقافی است که موقوفه هستند و شما به شکل مستقیم اجازه خرید و فروش آن ها را ندارید. اعیان هم همان خانه یا ساختمانی است که روی این زمین بنا شده که به نام شما می گردد. شما می توانید آن را بفروشید یا اجاره بدهید. این املاک درواقع دو سند دارند: یکی سند عرصه و دیگری سند اعیان. در حقیقت شما وقتی یک خانه با سند وقفی می خرید زمین ملک را از متولی موقوفه اجاره می کنید.

• بیشتر بخوانید: دانستنی های حقوقی املاک

متولی زمین اوقافی چه کسی است؟

موقعی که می خواهید خانه ای در زمین وقفی خریداری کنید، حتما بپرسید که وقف مربوط به کجاست؟ معمولا موقوفات به دسته های زیر تقسیم می شوند:

• املاک اوقافی خاص یا شخصی
• املاک اوقافی آستان قدس
• املاک اوقافی سازمان اوقاف
• املاک اوقافی ابقاع متبرکه

موقوفات خاص که متولی معینی دارند، یعنی دولت متولی آن ها نیست. موقوفات عام هم به وسیله سازمان اوقاف و امور خیریه مدیریت می شوند. تکلیف موقوفات آستان قدس رضوی هم که معین است. این موضوع از آن نظر اهمیت دارد که شما برای پرداخت اجاره زمین یا خرید و فروش ملک تان، با این متولیان سر و کار خواهید داشت.

پرداخت اجاره سالانه به متولیان

شما به راحتی می توانید خانه یا ساختمان (همان اعیان) را بفروشید یا اجاره بدهید و از این نظر هیچ فرقی میان املاک معمولی با املاک وقفی وجود ندارد. هزینه هایی که پرداخت می کنید نظیر مالیات شهرداری نیز با املاک دیگر یکی است و فقط تفاوت در قیمت ملک شما خواهد بود که در بازار پایین تر است. درضمن فرق شما با دیگران این است که باید سالیانه مبلغی را به عنوان اجاره به متولی موقوفه پرداخت کنید. این مبلغ چندان زیاد نیست. مثلاً برای اجاره یک زمین 300 متری باید سالیانه 50 تا 70 هزار تومان را پرداخت کنید. این قرارداد با متولی موقوفه معمولا هر 5 سال تمدید می گردد.

تفاوت اصلی در خرید و فروش زمین اوقافی

تفاوت اصلی زمانی است که شما می خواهید زمین وقفی (همان عرصه) را خرید و فروش کنید. قانون قاعدتا چنین اجازه ای به شما نمی دهد. شما برای این خرید و فروش باید از متولی اصلی اجازه بگیرید. یعنی به محض مراجعه به شهرداری برای انجام مراحل کاری، شهرداری نامه ای به شما می دهد که به سازمان اوقاف یا نزد متولی موقوفه بروید.

برای نقل و انتقال این زمین (عرصه) باید مبلغی را به متولی موقوفه بپردازید. این مبلغ علاوه بر هزینه های جاری خرید و فروش یک زمین است.

مبلغی که باید به متولی بدهید چقدر است؟ 10 درصد مابه التفاوت قیمت کارشناسی زمین هنگام خرید با قیمت کارشناسی زمین هنگام فروش. این را هم بد نیست بدانید که متولی موقوفه وظیفه دارد این مبلغ را صرف اموری کند که واقف برای آن زمین در نظر گرفته است.

• بیشتر بخوانید: فرصت های سرمایه گذاری در زمین و املاک کلنگی در تهران

وام و تسهیلات دیگر زمین اوقافی

وقتی شما طبق قانون و با اجازه متولی و پرداخت هزینه ها، ملک اوقافی را به صورت زمین خریداری می کنید همه تسهیلاتی که به یک زمین عادی تعلق می گیرد شما هم می توانید دریافت کنید. یعنی امکان دریافت وام و ساخت وساز و انواع دیگر وام مسکن هم روی این زمین وجود دارد. یک نکته مهم را هم بدانید و آن اینکه شما هیچ وقت صاحب قطعی زمین وقفی نمی شوید. یعنی بابت پرداخت اجاره سالیانه در نهایت صاحب آن نمی شوید و قرارداد اجاره به شرط تملیک نیست.

استعلام از متولی فراموش نگردد

وقتی دارید یک زمین معمولی را خرید و فروش می کنید حتما از اداره ثبت استعلام می گیرید که مالک واقعی زمین معین گردد و مسئله ای وجود نداشته باشد. در خرید و فروش زمین وقفی، علاوه بر استعلام از اداره ثبت، استعلام از متولی موقوفه مثل سازمان اوقاف هم احتیاج است.

بالاخره ملک اوقافی بخریم یا نه؟

شاید هنوز هم با این سوال روبه رو باشید که ملک اوقافی بخریم یا نه؟ آیا خرید زمین از اوقاف به صرفه است یا باید در پی منبع دیگری باشیم؟ همان طور که گفته شد، ملک اوقافی نسبت به دیگر املاک قیمت پایین تری دارد. البته شرایط قانونی و چارچوب ها در این نوع از املاک و زمین پیچیده تر هستند.

درنهایت اگر در پی خرید املاک با هزینه پایین تر هستید، خرید زمین از اوقاف یا خرید املاک اوقافی راه خوبی خواهد بود. البته همواره باید استعلام های لازم را پیش از نهایی شدن قرارداد درباره زمین و ملک موردنظر داشته باشید.

حال با دانستن این نکات، ، با آسودگی خاطر بیشتری می توانید ملک وقفی مورد نظرتان را معامله کنید و جلوی مسائل احتمالی را بگیرید.