زخم های رود بشار را مرهمی باید، آخرین سکانس نجات مادر کارون - واندر هنگر

این رود در این جهت، همسایه 300 روستا و آبادی است و نان وآب بر سر سفره مردمان کوهپایه های دنا می گذارد و ناجی آن ها در سال های بی آبی و خشک سالی بوده است.

رودی که در کنار خود دو گورستان باستانی لما و تاج امیر را دارد. تا بگوید که در عمر میلیون سالی خود میلیون ها انسان را دیده و خاطرات تلخ و شیرین زیادی از این دیار دارد. از حمله اسکندر مقدونی و دفاع جانانه آریوبرزن از ایران بزرگ تا شکستن هیمنه ارتش رضاشاهی توسط کی لهراسپ در جنگ های سنگ و منگ و تنگ تامرادی.

اما این رود خروشان طی 30سال گذشته آن چنان مورد تجاوز قرارگرفته و لودرها و بولدوزرها شب و روز و وقت و بی وقت بر پیکر نحیفش زخم زده اند و پسمانده های شهرها و روستاها در آن ریخته شده که از آن رود سرزنده و زندگی بخش جز پیکری بی جان باقی نمانده است.

صدای نفس های آخر رود بشار وقتی به گوش مسئولان رسید که کار از کار گذشته بود. دیگر شن های کف رود نمی درخشیدند و آب زلالش کدر شده بود. پرندگان مهاجر کنارش لانه نمی ساختند چون زیستگاهشان زیر چرخ لودرها خراب شده بود و ماهیان زرد و خاکستری رودخانه در آب خفه شده بودند.

تغییر مرفولوژی، اکولوژی، پایین افتادن کف بستر رودخانه و تخریب محیط زیست آن و مرگ تدریجی موجودات زنده و آبزیان رودخانه در سه دهه اخیر خود حکایت دیگری از این بحران بود. بحرانی که نه تنها محیط زیست و اکوسیستم رودخانه را تهدید نموده بلکه تأسیسات و ابنیه کنار این رودخانه را ازجمله خط لوله انتقال گاز کشور و شبکه توزیع آب شهر یاسوج و پل های این شهر را با خطر تخریب روبرو نموده و هر آن احتمال سقوط این پل ها وجود دارد و این در حالی است که تنها مقاوم سازی یکی از این پل ها چهار میلیارد تومان برآورد شده است.

در آخرین آنالیز ها نیز محققان و کارشناسان مرکز زمین شناسی و اکتشافات معدنی جنوب کشور دریافتند که رودخانه به عناصر سمی آرسنیک، مولی بدن و اسکان دیوم آلوده است و این یعنی مرگ تدریجی حیات در این رودخانه حیات بخش.

بااین حال قصه نجات رود بشار از زمان آخرین استاندار دولت دهم کلید خورد و تا اولین استاندار دولت یازدهم ادامه یافت اما هنوز به نتیجه نهایی نرسیده و بعضی از این صنایع آلاینده هنوز در رودخانه لنگرانداخته اند.

آخرین تصمیم مسئولان استانی برای نجات بشار این بود که واحدهای بین دو پل بشار و مختار تعطیل شوند و واحدهایی که پایین تر از پل مختار هستند، درصورتی که معدنی غیر رودخانه ای پیدا نمایند، تنها تا خاتمه دی ماه 94 بتوانند فعالیت نمایند و پس ازآن باید جابجا شوند.

اما حالا این مهلت تمام شده و دوستداران بشار و محیط زیست منتظر اقدام عملی مسئولان برای تعطیلی کامل واحدهای شن و ماسه حاشیه رود بشار هستند.

واحدهای مخرب محیط زیست شناسایی شده اند

معاون حفاظت شرکت آب منطقه کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص به خبرنگاران می گوید: از سال 1387 و بعد از ایجاد دفتر مهندسی رودخانه، برداشت از بستر رودخانه بشار ممنوع شد.

فرهادی می افزاید: در سال 90 و 91 موضوع جابجایی صنایع آلاینده حاشیه رود بشار عملیاتی شد و استاندار کنونی استان هم اولین جلسه کاری اش را به این موضوع اختصاص داد.

وی بیان می نماید: در جلساتی که برگزار گردید مقرر شد طی یک مهلت دوساله تا دی ماه 94، واحدهایی که ضوابط استقرار را ندارند جابجا شده و برداشت از بستر رود بشار نیز به هیچ وجه انجام نگردد.

فرهادی اظهار می نماید: طی دو سال گذشته به صورت مستمر گروه گشت و بازرسی بر این واحدها نظارت کامل داشته و واحدهایی که خطرساز برای محیط زیست و واحدهای مستقر در حریم رودخانه تعطیل شدند و به بقیه واحدها نیز تا دی ماه سال جاری مهلت داده شد.

وی بابیان اینکه مهلت دوساله این واحدها به خاتمه رسیده است، می گوید: دستور کار شورای حفاظت آب استان، معین تکلیف این واحدها بوده و واحدهایی که ضوابط استقرار را دارند اعلام می شوند و بقیه برچیده خواهند شد.

حمایت استانداری از جابجایی صنایع آلاینده حاشیه بشار

استاندار کهگیلویه و بویراحمد هم در این خصوص می گوید: جمع آوری صنایع آلاینده ازجمله شن و ماسه در اطراف رودخانه ها از مهم ترین وظایف دستگاه ها برای حفاظت از منابع آبی استان است.

سید موسی خادمی می افزاید: دستگاه های محیط زیست، آب منطقه ای و منابع طبیعی صنایع آلاینده پایین تر از پل مختار را شناسایی و نسبت به جمع آوری آن ها اقدام نمایند و استانداری در جمع آوری این صنایع آلاینده از دستگاه ها حمایت می نماید.

خادمی بیان می نماید: این اقدام موجب حفظ منابع آب و صیانت از عرصه های زیست محیطی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد می گردد.

بشار به سرنوشت دریاچه ارومیه مبتلا نگردد

وی تصریح می نماید: دولت ها درگذشته با دادن مجوز به این واحدها برای فعالیت در کنار رود بشار مرتکب اشتباه شدند و اکنون همان گونه که در مورد دریاچه ارومیه نیز این رخ داد، باید اشتباهات گذشته جبران گردد.

استاندار بیان می نماید: در حفاظت از حریم رودخانه بشار طی سالیان گذشته از سوی دستگاه های متولی کوتاهی و غفلت شده و این سهل انگاری ها باعث شده بعضی افراد سودجو اقدام به تعرض به حریم این رودخانه نمایند.

به گزارش خبرنگاران، رودخانه بشار یکی از بزرگ ترین سرمایه های شهر یاسوج ظرفیتی مهم برای توسعه گردشگری این شهر است که می تواند نقش اصلی را در آبادانی پایتخت طبیعت ایران ایفا نماید.

برای تحقق این مهم طرح ساماندهی رود بشار تدوین و اجرای آن در دستور کار نهاده شد که می تواند این رودخانه را در برابر تعرض و تخریب مصون نگه دارد. بااین حال این طرح تا به امروز عملیاتی نشده است.

برطرف تصرف 11هزار مترمربع از حریم رود بشار

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص به خبرنگاران می گوید: حدود 11هزار مترمربع از حریم رودخانه بشار یاسوج برطرف تصرف شد.

علی لطفی می افزاید: با برطرف این معارضات طرح جامع ساماندهی رودخانه بشار به طول حدود 16 کیلومتر اجرا می گردد.

وی بیان می نماید: این طرح از سال 89 آماده شده و بعضی ابهامات و معارضات اجتماعی موجب تأخیر در اجرای آن شده و به زودی و با معین سرمایه گذار اجرا می گردد.

به گزارش خبرنگاران، بشار اگرچه به روزهای جوانی اش برنخواهد گشت و سال ها طول می کشد تا زخم هایش بهبود یابند اما هنوز هم برای نجات آن دیر نیست.

برای آنکه این رود خروشان و زندگی بخش به سرنوشت زاینده رود و دریاچه ارومیه مبتلا نگردد ابتدا باید دامن آن را از صنایع آلاینده پاک کرد و سپس در اجرای طرح ساماندهی این رودخانه تسریع گردد.

تا آخر دی ماه چند روزی بیش نماینده و این روزها بشار و دوستداران بشار در انتظار اقدام عملی مسئولان استان برای نجات این رودخانه هستند و آیندگان به طورقطع به قضاوت خواهند نشست.