آموزش لازم به شهروندخبرنگاران از تشویش اذهان مردم جلوگیری می کند - واندر هنگر

خبرنگار در گذشته، صرفا به کسی که خبری را برای روزنامه یا مجله جمع آوری می کرد، اطلاق می شد، اما امروزه این مفهوم به سمت تعالی، تغییر شکل داده و مفهوم بسیار وسیعی را در بر گرفته که تا پیش از این شاید در اذهان مردم تداعی نمی شد.

امروزه به مدد بهره گیری از فن آوری های نوین و تکنولوژی های روزآمد، دردایره لغات، معنای پرمفهوم خبرنگار گسترش یافته و بنا به توسعه کارکرد خود، مفهوم اولیه اش توسعه یافته و عینی تر و ملموس تر از قبل شده و افراد بیشتری را در دایره خود جای داده است.

اما در جوامع امروزی، خبرنگاران صالح و صادق با حفظ اصول و ارزش های اولیه، پایبند بر آن ها مانده و خود را تقویت کرده اند و با تجهیز به علوم و فنون روز این فعالیت، شرایطی را فراهم آورده اند که حتی با وجود قرار گرفتن در رده مشاغل سخت و پرخطر دنیا و جوامع بشری که بنا به اعلام سازمان های مسئول جهانی، خبرنگاری پس از اشتغال در معدن دومین شغل پرمخاطره دنیا به حساب می آید، بسیاری از اهالی خارج دایره این صنف بزرگ و مشاهده کنندگان فعالیت اصحاب رسانه و اهالی خبر، از یافتن پاسخی قاطع و برخاسته از برهان، برای کارکردهای این حرفه پرمخاطره عاجز مانده و انگشت تعجب را بر دهان گذارده و می گزند.

البته برخی افراد متصل به قدرت و البته نامطلع، نا آگاه و نادان به علم و حرفه خطیر خبرنگاری و کارنابلد نیز وجود دارند که هدفشان فقط تسلط بر افکار عمومی است و ماهیت وجودی خود را بر مدار کنترل واثرگذاری بر مردم بنا نهاده اند.

عده ای که بدون آموزش های لازم و حتی در پاره ای موارد، با آموزش، در این مناصب گمارده می شوند، مبین این دیدگاه است که قدرت رسانه را باید کنترل کرده، در اختیار گرفت و برای آن حد و مرز خود خواسته ای تعریف وخبرنگاران را محدود ساخت.

هرچند چیره شدن بر افکار عمومی از کارکردهای اصلی رسانه ها است، اما ارائه آموزش به مردم و سرگرم کردن آنان از دیگر کارکردهای یک رسانه مطلوب به حساب می آید، که برخی نتایج فعالیت رسانه را محدود به تسلط بر افکار عمومی می پندارند که این نشان از کوته فکری آنان است.

قدرت صحیح و ساختارمندی که به مدد رسانه ها در اختیار خبرنگاران قرار گرفته، به صلابتی منتج می شود، برخاسته از نگاه صادقانه و عالمانه فعالان در این صنف که سبب آن شده تا اعتبار این قشر در جامعه روز به روز افزایش یابد و در سایه این اعتبار و اعتماد مردم است که شهروندان و مخاطبان، جزئیترین امور را به خبرنگاران گفته و با آنان در میان می گذارند و در پی نشر حقایق آن برای یافتن راه حل هستند.

متأسفانه به دلیل نوع نگاه غلط و غیر عقلایی مدیران و فاصله هایشان با مردم، این خبرنگاران و فعالان حوزه رسانه هستند که جور مدیران و مسئولان را کشیده و این حفره ایجاد شده بین مردم و مسئولان را پر می کنند، تا با نشان دادن مشکلات و پیگیری و حل و فصل موانع قابل رفع آن ها، اثربخشی و اثرگذاری خبرنگاران بیش از پیش نشان داده شود.

برخی که خود را خبرنگار می دانند، باوری غلط از حوزه خبر و اطلاع رسانی دارند، با توجه به این که اینان به صرف فعالیت در این حوزه خبرنگار لقب نمی گیرند، بلکه شهروند خبرنگار با تعریف خاص خود و کارکردهای مشخص تعریف شده در حوزه یاد شده هستند، که نیازمند بازتعریفی مجدد برای شاغلان در این فضا است.

شهروند خبرنگاران، شهروندان معمولی جامعه به شمار می آیند، که در فرآیند جمع آوری و نشر اخبار و رویدادها نقشی فعال و اثرگذار دارند و با گسترش تکنولوژی های نو و توسعه فضای مجازی و پس از اعتراضات گسترده وال استریت در کشور آمریکا ظهور و با خیزش بیداری اسلامی در کشورهای غرب آسیا و شاخ آفریقا جای خود را باز کرد.

شهروند خبرنگاران، اغلب بدون طی کردن و گذراندن دوره های آموزشی لازم و چشم داشت و توقع مالی و بدون در نظر گرفتن انتفاع مادی، فقط برای ابراز وجود و اظهار بودن در این فضا فعالند و البته برخی هم جور نبود خبرنگاران در حوزه های مختلف را از این طریق می کشند و جای آنها را پر می کنند، تا عملکردی مثبت و درست در قالب اطلع رسانی از فعالیت تشکیلات خود به نمایش گذارده و در معرض دید عموم قرار دهند.

این عمل بعضا با برخی از وظایف روابط عمومی ها تشابه داشته و اشتراک یافته است.

اما متاسفانه آن چه امروزه به وفور دیده می شود، این است، که افرادی هستند که البته در حقیقت شهروند خبرنگارند ولی خود را در قامت و قالب خبرنگار می پندارند و توقع قرار گرفتن در رده این قشر را در سر می پرورانند و این موضوع سبب آن شده تا برخی دیگر نیز که تسلطی بر فضاهای مجازی می یابند با فریفتن مردم و به دست آوردن جایگاهی پوشالی، افکار عمومی را در دست گرفته و به نوعی افسار گسیختگی خود را با کنترل جامعه جبران کنند.

این امر سبب بروز مشکل در روند اطلاع رسانی و مشوش شدن جامعه می شود، که علی رغم اتخاذ تدابیر بسیار، شاهد این موارد هستیم که می طلبد با افزایش سطح آگاهی های مردم و ارائه آموزش های لازم به فعالان در این عرصه پس از شناسایی توسط ادارات و نهادهای ذی ربط اقدام لازم صورت پذیرد تا جامعه و اذهان عمومی دچار خسران، انحراف و تشویش نشود.

* خبرنگار و فعال رسانه ای